Verwezing

9 Schorpioen
30/31 okt. – 1 nov.
Het tijdveld Verwezing.

Voetnoten

1) ‘En toen, even na half negen in de ochtend van zaterdag 1 nov. 1755, Allerheiligen, hoorden de bewoners van Lissabon een aanzwellend gerommel. Degenen die het konden navertellen associeerden het met het geluid van karossen die over keien kwamen aanrollen. De aarde begon te beven, dat duurde tien minuten, toen viel de stad in puin. De op drie na grootste stad van Europa was in een klap verwoest. Portugal verloor zijn macht, Brazilië, dat eeuwen lang goed was voor een gestage aanvoer van goud, maakte zich los. Rond 1820 ontstond de fado, muziek van de weemoed en het verlangen naar het verre Brazilië en naar een bloeiend Lissabon van voor de aardbeving.’

2) ‘Afscheid van een topaap. Op de Central Washington University hangt de vlag halfstok. Biologen en linguïsten treuren om het grote verlies van Washoe, de 42 jarige chimpansee die woensdag 31 okt . 2007 te midden van vrienden en ‘familie’ is overleden. Washoe stond bekend als een zorgzame aap met gevoel voor humor. Haar wereldwijde faam had zij te danken aan het feit, dat zij als eerste aap ter wereld een gebarentaal leerde. De chimpansee werd vermoedelijk gevangen door de jager, die haar moeder doodschoot.  Haar droevige lot nam een wending toen wetenschappers een langdurig taalkundig experiment met haar aangingen. Ze werd opgevoed, alsof ze een doof kind was. Ze moest drie keer per dag eten en op tijd naar bed. Iedereen gebruikte daarbij de Amerikaanse gebarentaal. Na 51 maanden pakte de aap het ineens op. Het begon met het gebaar voor ‘meer’. Ze wist aan te geven dat ze meer bananen wilde of meer geaaid wilde worden. Al snel volgde ‘genoeg’, ‘goed’ en ‘bijten’. Washoe leerde uiteindelijk 800 gebaren.’ (Metro, 2 nov. 2007)

3) ‘Ondraaglijk en uitzichtloos lijden als gevolg van ouderdom kan een grond zijn voor hulp bij zelfdoding. Dat heeft de Haarlemse rechtbank geoordeeld op 30 okt. 2010 in de zaak Brongersma.’

Geboren: Marco van Basten, Eugen Jochum, Huub Oosterhuis ?,  Eric Rohmer, Jean Tardieu.

Overleden: Pieter Willem Botha ?,  Fellini ?, River Phoenix, Claude Levi Strauss ?